We hebben een lasersnijder!
Een groepje deelnemers heeft een lasersnijder gekocht en in de maakplek gezet. Voor alle deelnemers te gebruiken voor kleine vergoeding (daarmee kunnen we het onderhoud en een nieuwe laserbuis betalen). Momenteel €0,05 per minuut dat de laserbuis aan is, af te rekenen in de kassa bij de bar.
Het hout wat bij de lasersnijder ligt heeft z'n eigen prijs en ook dat kun je afrekenen bij de kassa. De 1,5mm is inderdaad duurder dan 3 of 6 mm.
Het maximale werkoppervlak is 680 bij 500 mm.
===== 2 Waarschuwingen vooraf =====
Het blijft een kritisch apparaat:
* GEEN PVC plastic laseren. Als je het wel doet gaat [[laserroest|alles in de laser roesten]] en maak je giftig chloorgas.
* [[https://wiki.asmbly.org/index.php/Laser_Cutter_Materials| Lijst met materialen]] met opmerkingen voor lasersnijden.
* Hulp voor onduidelijk plastic: [[https://vimeo.com/1615418| filmpje met de vlamtest om Chlorine in plastic te vinden]]
* [[http://www.chymist.com/Polymer%20Identification.pdf|Plastic identificeren in detail]], grondige paper.
* Maximaal 80% vermogen gebruiken bij de instellingen. Meer dan 80% gebruiken verkort de levensduur van de buis van een aantal jaar naar enkele maanden. Reden: deze Chinese lasercutter (een soortnaam waar je 'm online op vind) wordt verkocht met overdreven specificaties. Ze zeggen 80 Watt (en dat is ook de instelling in de aansturing) maar eigenlijk is het 60 Watt. ((Ja, het is een goed idee om het maximale laservermogen aan te passen in de aansturing, is nog niemand aan toe gekomen. [[https://mcuoneclipse.com/2017/08/20/tuning-a-laser-cutter-and-determining-the-maximum-usable-laser-power/|Redelijk beginpunt voor precies vermogensonderzoek.]])) Als je de standaard instellingen gebruikt voor hout of plastic laseren zal het zo'n vaart niet lopen :)
===== Gebruik =====
==== Introductie ====
Prachtige handleiding(in het Engels) gemaakt door de Lansing Makers Network (Lansing, Michigan, USA):
[[https://makers.dozuki.com/c/Laser_Cutter|https://makers.dozuki.com/c/Laser_Cutter]]
De aan te bevelen software om de lasersnijder aan te sturen is [[https://lightburnsoftware.com/|Lightburn]].
Lightburn heeft ontzettend veel functies, het is zeker de moeite waard om de documentatie een keer door te lezen om te leren wat er allemaal mee kan: [[https://lightburnsoftware.github.io/NewDocs/|Lightburn Documentatie]]
==== Lightburn camera ====
Mariette en Jac hebben een camera gekocht die bovenin de deksel van de lasersnijder is gemonteerd. Hiermee kun je vanuit lightburn een foto maken van het werkoppervlak en daarmee verder werken en bijvoorbeeld dingen precies positioneren.
Uitleg voor het gebruik van de camera is hier te vinden: [[lasersnijder_camera|Lasersnijder camera]]
==== Inschakelen en Uitschakelen ====
Rob heeft een mooie nieuwe controlbox gemaakt voor de koeling en afzuiging, hier volgt de gebruiksaanwijzing
{{:eeeeeeeee.jpg?400|}}
* Met de hoofdschakelaar (bovenaan) schakel je het paneel aan en uit. Je kunt hierna de lasersnijder ook aanzetten
* Met de modus-schakelaar (onderaan) in de “HAND”-stand schakelt alleen de afzuiging aan, deze stand is voor het gebruik van de afzuiging icm. de spuitcabine. Let hierbij op de stand van de luchtklep in de spuitcabine.
* Met de modus-schakelaar (onderaan) in de “AUTO” zorgt ervoor dat je de rest ook in kunt schakelen
* Druk op “AUTOSTART” (Blauwe drukknop) en blijf deze indrukken om de opstartsequence te starten.
* Er worden nu 1 voor 1 met vertraging de luchtcompressor, de koelcombinatie en de afzuiging gestart. De 3 rode lichten (boven) geven aan welke randapparatuur is ingeschakeld. Zodra alle rode lichten branden kan de “AUTOSTART” drukknop losgelaten worden.
* Met de modus-schakelaar (onderaan) in de “0/UIT”-stand schakelt alles weer uit behalve de lasersnijder zelf.
* Na gebruik van de lasersnijder of afzuiging dient de hoofdschakelaar weer op 0 gezet te worden om alles uit te schakelen.
==== Paar tips ====
* Schilderstape op snijvlakken helpt neergeslagen rookvlekken voorkomen
* Simulatie weergave geeft goed idee wat er gaat gebeuren (beeldscherm logo in koppenbalk van RDWorks en Lightburn).
* In RDWorks helpen //Select optimal// en //Path optimize// om de route van de laser zo 'handig' mogelijk in te stellen.
* Sommige lijnen gaat ie 2 keer overheen, kun je verwijderen door alles te selecteren en dan //Handle -> delete overlap//.
* Je kunt veel tijd besparen door 'Independent output' aan te vinken in de snijprofielinstellingen (de kleurtjes).
* Het groene vierkantje geeft het startpunt van de laser aan. Door 'Selected graphics positsion' aan te vinken, onder de start knop, komt hij op de rechterbovenhoek van je selectie te staan. Uitgevinkt staat hij in het meest rechtse hoek van alle geïmporteerde objecten.
* Templates via [[https://www.templatemaker.nl/en/Templatemaker]] (verpakkingen enzo van papier) of [[https://boxes.hackerspace-bamberg.de/|boxes.py]] (doosjes, bakjes, kastjes en veel meer)
Vector tekenprogramma's in de Maakplek:
* [[http://www.vectr.com|Vectr.com]] is een simpele en gratis (je moet wel account maken) tool die je online en op je computer kunt gebruiken. Wel erg basaal.
* [[https://inkscape.org/en/|Inkscape]] is gratis en krachtig, niet eenvoudig. Staat op de Windows 7 computer, gratis te downloaden voor op je eigen computer.
* [[https://www.3ds.com/products-services/draftsight-cad-software/free-download/|DraftSight]] is gratis en krachtig, redelijk eenvoudig. Gratis te downloaden voor op je eigen computer (windows / Linux / Mac).
* Illustrator versie CS2. Niet eenvoudig voor beginners maar kan bijvoorbeeld erg goed plaatjes naar vectoren omzetten. Staat op de Windows 7 computer.
* RDWorks is zelf ook te gebruiken, wel veel 'Chinese' gekke dingen. En ongedaan maken is niet betrouwbaar :(
* Alternatief is nog Aspire, niet eenvoudig, wel veel handige functies. Specifiek ontworpen voor CNC frezen.
===== Exporteren =====
==== Standaard teken en exportverhaal ====
* Ontwerp een plaatje in zoiets als Illustrator, Inkscape, Corel Draw, Graphic, Affinity Designer... you name it
* Exporteer naar .ai bestand (Adobe Illustrator format of .dxf (autocad), kan dat niet dan exporteren naar .svg en mbv [[https://convertio.co/nl/svg-ai/|Convertio]] omzetten naar .ai
* Importeer het bestand in de computer bij de lasersnijder
==== Vectr export ====
[[http://www.vectr.com|Vectr.com]] heeft 1 vector export formaat, SVG. Die kun je eenvoudig met [[https://convertio.co/nl/svg-ai/|Convertio]] omzetten naar .ai. De .ai die je daar maakt importeer je dan in RDWorks. Kleur wordt redelijk meegenomen, kun je alvast graveer en snijinstellingen in je tekening scheiden. Let op: kan zijn dat lijnen dubbel staan (en dat je daardoor niet al je kleuren ziet), dan verwijderen door alles te selecteren en in RDWorks kiezen //Handle -> delete overlap//.
==== Inkscape export ====
In Inkscape: Save as .DXF. Daar base unit mm kiezen. Die DXF importeren in RDWorks.
Soms is de maat niet 100% op schaal, het is gelukt om in Inkscape alles op mm te zetten, vervolgens bij de export dat te kiezen en dan is ie op schaal. Anders kun je een onderdeel met een bekend formaat gebruiken om het geheel te schalen in RDWorks. Óf een rechthoek er omheen tekenen met bekende maat in Inkscape en daarmee het geheel schalen na import. Vervolgens rechthoek verwijderen in RDWorks.
==== Illustrator export ====
Illustrator moet je opslaan (met Save as...) als Illustrator versie 8. Kleur wordt meestal meegenomen. De geexporteerde .ai kun je direct in RDWorks importeren.
Let op: tekst moet je voor exporteren eerst omzetten naar lijnen met //Type -> Create Outlines (Shift+Ctrl+O)//.
===== Multiplex aanschaffen =====
Bij Wigbold (verhuisd: Van der Hoopstraat 4) halen we altijd berkenmultiplex en laten het vervolgens daar in de standaardafmeting zagen //**37cm x 50cm**//. Ze vragen nog wel eens naar de nerfrichting, die maakt niet uit. Let op :!: Er is veel variatie in de 3mm dikte, vraag specifiek naar precies 3mm, scheelt veel gedoe :)
Voor 3mm is een voorraad van 3 verzaagde platen (36 kleinere) en voor 6mm is 2 verzaagde platen prima aanvulling. 1.5mm hoef je eigenlijk nooit aan te vullen.
Kosten kun je in de kassa verrekenen.
Andere maten kun je natuurlijk zelf bij Wigbold aanschaffen, ze leveren gewoon aan privé personen.
Berken multiplex is momenteel bijna onmogelijk leverbaar _voor een redelijke prijs_ we zijn naarstig op zoek naar een alternatief. Populier wordt door Wigbolt geadviseerd,
nog niet getest.
Standaardafmeting voor hout bijvullen is nu 37x49,5, 4mm dik. Zo kunnen er 15 platen uit één plaat gehaald worden.
===== Acryl aanschaffen =====
Maakplek heeft via een partij zelf Acryl op voorraad, staat links naast de lasersnijder. Af te rekenen in de kassa. Als dit op is zijn er geen concrete plannen om het aan te vullen. \\
\\
Plastic van andere maten of kleuren kun je het beste zelf aanschaffen, net als Dick bij Colltec:\\
"Dick: Is er een adresje in Groningen waar je Acryl kunt halen voor lasersnijder? Of moet dit online bij laserbeest oid?"\\
[[https://colltec.nl/|Colltec]]\\
\\
Colltec Kunststoftechniek
Van der Hoopstraat 5
Naast Wigbolt :)\\
\\
Gewoon even langs fietsen en vooral (als je niet té kritisch bent naar precieze kleur/afmeting) naar afvalbak vragen. Die gaat per kg, scheelt vaak best wel :)
===== Onderhoud en installatie =====
[[lasersnijder_onderhoud|Onderhoud]] heeft Winand 2x gedaan, hebben we nog geen beschrijving voor geschreven.
===== Deelnemers die meebetaalden =====
* David (heeft ook het financiële deel geregeld)
* Mariette (heeft de laser uiteindelijk via Marktplaats gevonden)
* Herman
* Jac
* Jasper
* Patrick
* Thijs
* Ad
* Wouter
* Winand
* Koen